Medische adviezen in jouw Persoonlijke Gezondheidsomgeving (PGO)

In mijn blog over het huisartsdossier heb ik al besproken hoe je zelf de volgende onderdelen van je dossier kunt controleren. Als eerste willen we je via het startscherm er aan herinneren om dit te doen voor:

• de basisgegevens in je dossier: denk daarbij aan je lengte, gewicht en bloedgroep, maar ook de chronische ziekten;
• de medicijnovergevoeligheden: ontbreken er medicijnen. En is het duidelijk genoeg of je het medicijn nog wel mag gebruiken.

Later in 2022 zullen we dit verder verfijnen. Je krijgt dan een bericht als voor jou belangrijke gegevens niet aanwezig zijn. Denk aan een nierfunctiewaarde bij chronische aandoeningen zoals diabetes of hartfalen.

In mijn blog over het medicatieoverzicht heb ik geschreven over het nut van de medicijnwekker voor mensen die elke dag meerdere medicijnen gebruiken. Ook voor mensen die wel eens een medicijn vergeten is het handig herinneringen in te stellen. En natuurlijk de innames vast te leggen. Gertjan Hooijman, apotheker en lid van onze adviesraad vertelt: “veel mensen worstelen met het tijdstip van innemen. Vooral voor gebruikers van antidepressiva of antipsychotica is het juiste tijdstip van belang”. Je apotheker kan jou hierover adviseren. In medxpert kunnen we je laten zien voor welke van jouw medicijnen dit van belang is.

Voor het komende jaar kun je de volgende aanvullingen verwachten die jou helpen je medicijnen goed in te nemen:

• een maandoverzicht om eerdere innames terug te zien
• extra medicijninformatie, bijvoorbeeld de kijksluiter met uitlegvideo’s over jouw medicijnen. Of bijvoorbeeld instructiefilmpjes over het gebruik van inhalatoren
• een melding als je zelf een innameschema aanmaakt: “overleg met je apotheker als je twijfelt over het beste tijdstip om je medicijn te gebruiken”
• later in het jaar, een advies op het startscherm bij mensen die antidepressiva of antipsychotica gebruiken: vraag na wat het beste tijdstip is om je medicijn in te nemen en leg dit vast in je innameschema.

Dokters en apothekers maken vanwege de medicatieveiligheid gebruik van beslisregels. Deze geven aan welke medicijnen je het best kunt gebruiken op basis van bijvoorbeeld jouw leeftijd, andere medicijnen en ziektes. In de medxpert app willen we beslisregels inbouwen waar jij zelf wat mee kunt. Zodat jij beter weet wat wat je moet doen om je medicijnen veilig te gebruiken. Bijvoorbeeld het gebruik van een laxeermiddel bij een sterkwerkende pijnstiller zoals oxycodon. Of het gebruik van een maagbeschermer bij een pijnstiller zoals ibuprofen wanneer je ouder bent dan 70 jaar.

Hieronder zie je welke aanvullingen je komend jaar kunt verwachten:

• Sommige medicijnen kunnen ernstige bijwerkingen geven. Bijvoorbeeld ernstige verstopping bij het gebruik van een sterkwerkende (morfineachtige) pijnstiller zoals oxycodon. Dit kun je voorkomen door tegelijkertijd een laxeermiddel te gebruiken. De medxpert app geeft je een waarschuwing als je wel een sterkwerkende pijnstiller gebruikt maar geen laxeermiddel. In zo’n geval neem je voor advies contact op met je apotheker of voorschrijver.
• Het is fijn dat er pijnstillers zijn die je zonder recept kunt kopen. Daarmee kun je ze direct gebruiken om van die vervelende pijn verlost te zijn. Voor de meeste mensen is paracetamol de meest veilige pijnstiller. Werkt paracetamol niet genoeg, dan kun je ibuprofen, diclofenac of naproxen kopen. Die laatste middelen werken misschien beter. Maar ze zijn zeker niet veilig voor iedereen. Bijvoorbeeld voor mensen met hartfalen of een ernstige nierziekte. Bij hen kan de nierfunctie (werking van de nieren) sterk verminderen. Of bij mensen ouder dan 70 jaar. Hen wordt geadviseerd om tegelijkertijd een maagbeschermer, zoals omeprazol te gebruiken. Allereerst krijg je een melding in de app als je handmatig ibuprofen, diclofenac of naproxen toevoegt aan je dossier. De app wijst je erop hierover eerst met je apotheker contact op te nemen. Daarbij kun je lezen voor welke mensen die het meest belangrijk is.
• Later komen er slimme regels, die rekening houden met de gegevens uit jouw dossier. Bijvoorbeeld om een maagbeschermer te gebruiken als je ouder bent dan 70 jaar en diclofenac gebruikt.

Met Digitalis geven wij een vervolg aan het project Nier in het Vizier. Daarbij willen we blijvende, oftewel chronische, nierschade helpen voorkomen. In de eerdere bijeenkomst vertelde Chris Hagen, internist bij het Meander Medisch Centrum: “Hoe eerder de ziekte wordt herkend en kan worden ingegrepen, hoe groter de kans dat verdere achteruitgang van de nierfunctie wordt voorkómen en kostbare en ingrijpende dialyse of transplantatie wordt voorkomen”. De Nierstichting geeft aan dat chronische nierschade een steeds groter gezondheidsprobleem wordt. Op dit moment zijn er in Nederland ongeveer 2 miljoen mensen die chronische nierschade hebben. De helft van die groep weet dit echter niet. Nierschade kan ongemerkt verergeren met grote gevolgen. Vroeg opsporen is erg belangrijk om dat te voorkomen. Dan kan met bijvoorbeeld bloeddrukmedicatie en een gezonde leefstijl verergering worden voorkomen. Mensen met diabetes of hart- en vaatziekten lopen meer risico op chronische nierschade. Voor hen is regelmatige controle erg belangrijk. Mensen met chronische nierschade hebben meer kans op bijwerkingen van bepaalde medicijnen. Vaak moeten ze dan een aangepaste dosering krijgen. Andere medicijnen kunnen de werking van de nieren verminderen en moeten in een aangepaste dosering of helemaal niet worden gebruikt. De computersystemen van apothekers en artsen bewaken daarop. Met de beslisregels die Digitalis heeft opgesteld kunnen wij je via medxpert direct adviseren. Zo ben je helemaal op de hoogte van de veiligheid van je medicijngebruik. En weet je wat je moet doen om gezond te blijven.

In de loop van 2022 kun je de volgende functies nieuwe verwachten:

• In themaweken (van Nierstichting, diabetesfonds of hartstichting) tonen we je meldingen om onafhankelijke adviezen te bekijken. Bijvoorbeeld over de zoutmeter van de Nierstichting. Door minder zout te gebruiken kun je het risico op nierfalen verminderen. Later willen we deze meldingen op maat aanbieden. Bijvoorbeeld op basis van de medicatie, ziekten of meetwaardes in het dossier
• Gebruik je bepaalde medicijnen dan krijg je een melding als er geen nierfunctie (meting van de werking van je nieren) bekend is in jouw dossier. Bij bepaalde medicijnen, zoals plastabletten, moet je bij de start en verder jaarlijks je nierfunctie laten meten door je arts. We gaan deze meldingen eerst tonen aan gebruikers van ACE-remmers, (zoals perindopril, lisinopril of enalapril) en breiden dit langzaam uit met meer medicijnen. Krijg je een melding, dan kun je zelf contact opnemen met je dokter voor het inplannen van een nierfunctiemeting.
• Hierboven hebben we al gemeld dat het gebruik van ibuprofen, diclofenac en naproxen schadelijk kan zijn bij een verminderde nierfunctie. Voor die mensen werken we aan een signaal om ze hiervoor te waarschuwen.
• Een nierziekte kan, afhankelijk van de ernst, samengaan met lichamelijke klachten. We werken aan de mogelijkheid om zelf je lichamelijke klachten vast te leggen. Bijvoorbeeld om na te gaan of dit mogelijk een bijwerking is. Of dat het wijst op verslechtering van je nierfunctie. Deze kun je dan later bespreken met je dokter.

Elders op de website heb je al kunnen lezen over het medxpert medisch advies platform. Hierboven heb ik enkele voorbeelden gegeven van de medische adviezen die jou kunnen helpen je medicatie veilig te gebruiken. Door jouw gegevens gepseudonimiseerd te delen, kunnen we (zonder jouw persoonsgegevens te weten) je medische gegevens analyseren en persoonlijke adviezen terugsturen naar jouw medxpert app. Uiteraard doen we dat alleen als jij daarvoor toestemming hebt gegeven. Jouw dokter of een aangewezen mantelzorger kan met zijn DigiD jouw gegevens en de adviezen via het medxpert dashboard bekijken.

In de komende jaren willen we onze adviezen steeds verder verfijnen. Dat doen we op twee manieren:

• Ten eerste door rekening te houden met gezondheidsgegevens die je in andere apps bijhoudt. Door de app te koppelen aan je bloedsuikermeter, bloeddrukmeter, stappenteller, weegschaal of voedingsapp kunnen we jouw dossier verder uitbreiden.
• Ten tweede willen we de anonieme gegevens van duizenden gebruikers (die daarvoor toestemming hebben gegeven) analyseren om onze adviezen verder te verfijnen en te controleren. En daarmee de adviezen steeds meer op jou af te stemmen.

Daarnaast willen we met deze gegevens onderzoeken hoe we mensen kunnen ontdekken die misschien leiden aan een chronische nierziekte. En het verergeren van een bekende nierziekte sneller kunnen herkennen. Alleen met jouw uitdrukkelijke toestemming zullen we je geanonimiseerde gegevens ook delen met onafhankelijke onderzoeksinstellingen, zoals universiteiten. Zij kunnen dat gebruiken voor wetenschappelijk onderzoek naar verbetering van de zorg. Op die manier kun je ook bijdragen aan betere zorg. Bijvoorbeeld voor mensen met een nierziekte.

In deze blog heb je kunnen lezen over de nieuwe mogelijkheden van de medxpert app. In 2022 kun je aanvullingen verwachten die je helpen bij de volgende punten:

1. Het controleren van je eigen medisch dossier: is het dossier volledig en kloppen de gegevens
2. Het innemen van je medicijnen: door informatie over juiste manier van innemen en door gebruik van medicijnwekker
3. Door de inzet van beslisregels voor een veilig medicijngebruik: weten wat jij kunt doen om je medicijnen veilig te gebruiken
4. Voorkomen van nierschade: weten wanneer het nodig is je nierfunctie te laten meten
5. Medxpert medisch adviesplatform: bij kunnen dragen aan nieuwe ontwikkelingen voor jouw gezondheid en die van anderen.

Heb je vragen over de inhoud van deze blog? Wat zijn voor jou belangrijke toevoegingen aan de medxpert app? Laat het ons weten via het contactformulier.

Medxpert, jouw gezondheid voorop!